De coöperatieve gedachte van XOOMlab is het meest op het lijf geschreven van Joost Vorstenbosch. Zowel in de projecten die hij in opdracht doet als voor de projecten die hij zelf start zoekt hij de samenwerking met bewoners, met omwonenden en belanghebbenden. Er wordt heel veel gepraat maar het geheim van Joost is dat hij altijd zorgt dat de vaart in projecten blijft zitten.

Wie is Joost Vorstenbosch?

Mijn passie is het bouwen aan gemeenschappen. Ooit ben ik begonnen als architect met een project in de Bijlmer. Later heb ik als gebiedsontwikkelaar voor gemeentes en corporaties gewerkt. Sinds ik zelfstandige ben heb ik dat werk van architect en gebiedsontwikkelaar gecombineerd. Al ruim tien jaar doe ik dat binnen de samenwerking van XOOMlab, als ontwikkelaar van collectieve woongebouwen en als ontwerper van stadsbuurten. Op al die verschillende schaalniveaus probeer ik oplossingen te vinden voor de woonopgave waar we in Nederland voor staan.

Hoe kom je samen tot een goed plan?

Aan stedenbouwkundige en architectonische opgaven werk ik met teams van specialisten. De opgave voor mij is om de specialistische kennis te bundelen tot een integraal ontwerp maar tegelijkertijd de wensen en belangen van de bewoners en gebruikers niet uit het oog te verliezen. Dat heb ik eerder gedaan voor de kustzone van Almere Haven en op het moment werk ik onder andere als ruimtelijk ontwerper aan de stedelijke vernieuwing in Zaandam Oost. De gemeente Zaanstad heeft het Pact Poelenburg Peldersveld gesloten waarin zij kansen biedt aan bewoners die zich willen ontwikkelen. Door participatie tussen bewoners, corporaties en gemeente komen we tot een groter ontwikkelplan voor de wijk. Dat staat dichtbij de houding die ik als ontwerper heb omdat ik het liefst vanuit een gemeenschappelijk belang werk.

Uit welke projecten haal je zelf het meest voldoening?

Rode draad in mijn werk is het ontwerpen met collectieven. Voor “de Burman” werkten we in opdracht van de 37 bewoners aan de renovatie en optopping van hun flat in het centrum van Amsterdam. Toen we 10 jaar geleden werkten aan de transformatie van de Jan Ligthartschool in de Transvaalbuurt kwamen we in contact met een groep oudere Amsterdammers die een wooncoöperatie wilden oprichten. Diezelfde groep vormde de basis voor wooncoöperatie Eureka! waarmee we nu 100 woningen in de Kolenkitbuurt ontwikkelen. Mijn passie ligt hierbij in het verbinden van mensen de kracht van ontwerpend onderzoek.

Wat kunnen we de komende tijd verwachten?

De plannen voor Eureka! zijn in volle gang. In 2024 start de bouw. Met Dirk Jan van Wieringhen Borski en Harvey Otten werken we aan het ontwerp voor het collectieve woongebouw en de maatschappelijke voorzieningen. Daarnaast werken we dit jaar aan de Ontwikkelplannen voor Poelenburg Peldersveld en in Den Bosch aan het Ontwikkelkader omgeving Station Oost. Graag wil ik me nog meer inzetten voor het bouwen met collectieven.

Hoe hoop je dat XOOMlab zich verder ontwikkelt?

XOOMlab bestaat al bijna 15 jaar als hecht ontwikkel- en ontwerpcollectief. Er vindt vernieuwing en groei plaats met 5 nieuwe zelfstandigen die zich samen met de kern van 10 ondernemers van XOOMlab inzetten voor de komende 5 jaar. Steeds meer kansen doen zich voor om de combinatie van collectieve ontwikkeling en ontwerp in te zetten voor de woningopgaven van de toekomst: Bouwen aan buurten en gemeenschappen.

dit interview is deel van een reeks gesprekken met leden van de coöperatie XOOMlab. Lees ze allemaal via deze link.