Ze is de grande dame van onze werkvloer maar laat het Hanke zelf niet horen. Toen de meeste XOOMlab-collega’s nog met de Lego zaten te spelen zette Hanke haar eerste ontwerpstappen in Zwitserse architectenbureaus. Als wij nu het verschil willen maken tussen een modale plattegrond en een echt fijne woning steken wij ons licht op bij mevrouw Lumens.

Hoe vertaal je woonwensen in een woningontwerp?

De woningen die ik ontwerp hebben veel met persoonlijke smaak en woonbeleving te maken  waarbij ik merk dat opdrachtgevers het prettig vinden als ik ze meeneem in mijn ontwerpkeuzes en deze voor hen rationaliseer. Wat zijn de kwaliteiten van de locatie of van de bestaande woning? Waardoor worden ruimtes beter? Waar is een besloten ruimte nodig en waar mag het meer opengegooid? Voor mijn interieurontwerpen houd ik toch die architectonische benadering. Het moet tijdloos zijn, niet te opdringerig, met voldoende ruimte voor de persoonlijke invulling van de bewoners. Achteraf streefde ik daar al naar toen ik nog op de kunstacademie zat. Tegenover de mooie plaatjes en smeuïge verhalen van anderen leken mijn ontwerpen saai. Nu noem ik mijn ontwerpen liever “ingetogen”, met de nadruk op een kloppende lay-out. Zo is het een verademing te ontdekken dat een geslaagd ontwerp er om draait dat je ’s morgens als je vanuit je slaapkamer de trap afloopt je tuin inkijkt in plaats van dat je in een donker halletje terecht komt.

Je hebt honderden unieke woningen ontworpen

En toch ben ik begonnen op architectenbureaus die op een hele andere schaal werkten. Na de academie in Maastricht werkte ik 5 jaar in Zwitserland aan grotere openbare gebouwen. Daarna heb ik voor Arne van Herk en Sabien de Kleijn aan woningbouwprojecten in Almere, Groningen, Abcoude en op Borneo Sporenburg in Amsterdam gewerkt. Pas bij BO6 architecten gingen we ons volledig op het ontwerpen van individuele woningen richten. Vanaf 2018 ben ik mijn eigen bureau Studio Lumens gestart en sindsdien zijn er meer dan dertig projecten gerealiseerd. Het is leuk als je door Amsterdam fietst dat je weer een huis tegenkomt waarvan je precies weet hoe het er van binnen uit ziet.

Wat heeft een goede woning nodig?

Het begint met orde scheppen, zorgen dat de zaken functioneel op orde zijn. Ruimte maken voor het dagelijks leven en daarna ruimtelijkheid in de woning brengen. Ik probeer “de woningbouw” te ontstijgen; de standaard indeling, de lelijke standaarddeuren, de witte trappen, overal aftimmerlatjes. Dan herinner ik me de woningen uit de buurt waar ik ben opgegroeid; eigenzinnige en tegelijkertijd ingetogen villa’s uit de jaren 50, die mij al jong fascineerden en die ik nog steeds prachtig vind.  Het zelf uittekenen van de ontwerpen en het begeleiden van de uitvoering vind ik fijn en zinvol om te doen, en het  zorgt dat ik maximaal grip heb op het eindresultaat. Wat ik in een proces vooral doe is mensen ontlasten en zorgen dat het nog beter wordt dan ze gehoopt hadden.

Welk projecten zijn je het meest bijgebleven?

In de voormalige Modeschool in Amsterdam Oost begonnen we met een lege sportzaal, die getransformeerd is in een woning. De royale hoogte en royale afmetingen van het casco zorgden er voor dat ik heerlijk ruimtelijk kon “boetseren”: met volumes en vast meubelwerk de ruimte structureren in open en besloten plekken en de kwaliteit van de lichtinval optimaliseren.

Het heeft iets magisch om een heel huis te ontwerpen. Op IJburg hebben we een huis gebouwd dat op het noorden helemaal van glas is. Vanuit de zitkamer op de eerste verdieping kijk je uit over het IJmeer. De grote vide en zichtlijnen tussen de verdiepingen zorgen voor een intieme binnenwereld versus het wijdse uitzicht.

Maar het is zeker zo bevredigend om van een matig huis een goed huis te maken. Aan de Lisdoddelaan in Amsterdam hebben we in een bestaande woning met een paar verrassende ingrepen veel bereikt. De lay-out was te gecompliceerd met veel gemiste kansen; Er zat gewoon een trap teveel in dat huis en we hebben de eetplek gemaakt daar waar eerst de entreehal zat. Nu zit je in het zonnetje te eten, heerlijk!

Waarin verschilt XOOMlab van een regulier architectenbureau?

Doordat we een coöperatie zijn is er geen enkele hiërarchie. Iedereen kan elkaar helpen. De één weet meer van stedenbouw, de ander van interieur of juist over materialen of software. We zijn allemaal met heel verschillende en concrete projecten bezig en dat brengt veel positieve energie.